Wyspa Rodos

Rodos - wyspa na Morzu Egejskim, o powierzchni 1,4 tys. km2, największa w archipelagu Sporadów. Należy do Grecji. Położona w Azji na azjatyckim szelfie kontynentalnym u wybrzeży Turcji.

Wyspa ta jest jedną z najchętniej odwiedzanych wysp greckich, za sprawą pięknych piaszczystych i żwirowych plaż na wschodnim wybrzeżu oraz specyficzny urok stolicy, doskonale zachowanego średniowiecznego miasta, spuścizny po zakonie joannitów.

Rodos jest nie tylko stolicą wyspy, ale również całego archipelagu, miasto położone na najbardziej wysuniętej części wyspy w kierunku północnym. Znajduje się tutaj lotnisko, port rybacki oraz pasażerski. Stolica wyspy dzieli się na Stare i Nowe Miasto, co tworzy niezwykłe połączenie, gdzie przeplatają się czasy historyczne ze współczesnością. Stare Miasto otoczone jest ogromnymi, grubymi murami z umiejscowionymi co kilkaset metrów wieżami strażniczymi. Starówka charakteryzuje się brukowanymi deptakami i uroczymi krzyżujących się pod kątem prostym uliczkami.

Ciekawostka
Wyspa ma ok. 100 tys. mieszkańców, z czego 60% mieszka w stolicy – czyli w mieście Rodos, a pozostała część to mieszkańcy 48 małych miast i wsi.

Nazwa wyspy pochodzi od starogreckiego słowa „τὸ ῥόδον” (róża), oznaczającego hibiskus. W herbie wyspy umieszczony jest skaczący jeleń (ἔλαφος) (stąd ich rzeźby w porcie Mandraki), w miejscach gdzie według legend stał Kolos Rodyjski.

W oddali akropol w mieście Lindos, którego początki sięgają II w. p.n.e. Był on wielokrotnie przebudowywany, jednak ślady ostatnich robót pochodzą ze średniowiecza. Ze szczytu akropolu podziwiać można przepiękne widoki na otaczające Líndos morze (Port św. Pawła) oraz całe miasto.

Kolos Rodysjki, Rodos

Olbrzymich rozmiarów posąg Heliosa

Wybudowany na wyspie Rodos przez Charesa z Lindos w latach 294-282 p.n.e

 

Kolos Rodyjski według wyobrażeń z XVI wieku. Sztych Martena van Heemskerck.

Ciekawostka
Helios ( gr. Ἥλιος Hḗlios ‘Słońce’) – w mitologii greckiej bóg i uosobienie Słońca, utożsamiany z rzymskim Solem. Należał do drugiego pokolenia tytanów i był bóstwem związanym z kultem Słońca. Według wierzeń starożytnych Greków przemierzał dzienne niebo na złotym rydwanie, zaprzężonym w cztery białe konie – Ajtona, Eoosa, Flegona i Pyroeisa. Swą wędrówkę rozpoczynał na Wschodzie i kończył po drugiej stronie widnokręgu, na Zachodzie. Drogę powrotną pokonywał na wielkiej czaszy, a jego nadejście zwiastowała Eos (jutrzenka).

Pałac Wielkich Mistrzów, Rodos

Pałac Wielkich Mistrzów Zakonu Joannitów z XIV wieku 

(odbudowany w latach 1937-39 z przeznaczeniem na letnią rezydencję Mussoliniego)

Jedna z najsłynniejszych budowli na Rodos, mieszcząca się na Starym Mieście, niedaleko Muzeum Archeologicznego. Pałac został wybudowany przez joannitów w XIV wieku (w miejscu dawnych fortyfikacji bizantyjskich), w czasach tureckich pałac służył jako więzienie i zniszczony w 1856 roku przez uderzenie pioruna i eksplozję amunicji. Zginęło wówczas około 800 osób.  Na polecenie Mussoliniego obiekt odbudowali Włosi z przeznaczeniem na letnią rezydencję.

Podczas wielu najazdów pełnił funkcję ochronną dla miejscowej ludności. Pałac był centrum Collachium (dzielnicy rycerskiej) do 1522 roku, czyli do czasu, aż turcy przejęli władzę nad całą wyspą.

Wewnętrzny dziedziniec ozdobiony jest posągami dostojników rzymskich, które pochodzą z I i II wieku. Figury zostały przywiezione z rzymskiego teatru znajdującego się na Wyspie Kos. Dla zwiedzających udostępniono jedynie kilka sal. Można w nich podziwiać znaleziska pochodzące z czasów od prehistorycznych do rzymskich, ekspozycje poświęcone joannitom oraz zbiory sztuki sakralnej. Podłogi w komnatach pokryte są pięknymi mozaikami pochodzącymi z czasów hellenistycznych, rzymskich oraz wczesnochrześcijańskich.

W 1988 roku w pałacu odbył się szczyt EWG (Europejska Wspólnota Gospodarcza) i od tego czasu odbywają się na ternie pałacu różnego rodzaju wydarzenia kulturowe.

Za interesującą można uznać architekturę budynku, ozdobioną w piękne kamienne mozaiki na posadzkach, a miejscami można zobaczyć barwne, antyczne mozaiki przywiezione do pałacu głównie z Kos. Dla zwiedzających udostępnione są pomieszczenia, w których królują meble z XVI i XVII wieku oraz rzeźby z czasów starożytnych.

Godziny otwarcia:

- sezon letni: 8:00-19:40

- sezon zimowy: 8:30-15:00

  Cena wejścia:

- bilet normalny: 6 €

- bilet ulgowy: 3 € (osoby powyżej 65 roku życia)

- dzieci do 18 roku życia: wstęp darmowy

Wnętrze jest niesamowitym zestawieniem kilku epok, przez co robi dodatkowo wielkie wrażenie. Jest to jedno z najczęściej odwiedzanych miejsc na Starym Mieście.

Ruiny świątyni Apolla, Rodos

Wzgórze Monte Smith (Agios Stefanos) i ruiny znajdującej się na nim świątyni Apolla. 

W tle wschodnie wybrzeże wyspy i morze. Ruiny górują nad miastem, stojąc na wzgórzu, które ma ponad 110 metrów nad poziomem morza. Nazwa wzgórza pochodzi z 1802 roku, kiedy brytyjski admirał Smith, podczas wojny z Turcją, zrobił na nim punkt obserwacyjny.

Akropol w okresie hellenistycznym składał się z kompleksów sanktuariów, dużych świątyń, budynków użyteczności publicznej oraz podziemnych miejsc kultu. Według historyków cały kompleks składał się z: Świątynia Ateny Polias i Zeusa na północnym skraju Akropolu, miejsce kultu Nimf, Odeon, świątynia Apolla Pytyjskiego, Artemision oraz Stadion.

3 i pół kolumny, które są pozostałością po Świątyni Apolla Pytyjskiego. Niewiele dalej znajdują się ruiny z miejsca kultu Artemidy (Artemision), z których nie udało się niestety nic odtworzyć. W północnej części Akropolu zachowały się ślady Odós Pindú, położonej pod ziemią sieci korytarzy, pomieszczeń mieszkalnych oraz grobowców, które były kolejno we władaniu różnych plemion greckich.

Odeon oraz Stadion, który mierzy około 600 metrów długości i 200 metrów szerokości z III w. pn.n.e. Został odrestaurowany  przez Włochów podczas włoskiej okupacji  w latach 1912 - 1945.

Odrestaurowany, marmurowy Odeon, który w latach swojej świetności mieścił ponad 800 widzów, na różnego rodzaju imprezach.

Niesamowity widok na miasto (Stare Miasto) i morze ze szczytu wzgórza Monte Smith.

 To tu rozpoczęła się trwająca 2,5 tysiące lat historia miasta, dlatego myślę, że jest to idealne miejsce, od którego warto rozpocząć swoją przygodę z miastem Rodos. Mimo, że niewiele zostało z tego wspaniałego niegdyś kompleksu, z całą historią i wieloma zdjęciami z różnych okresów można zapoznać się w małym muzeum umiejscowionym w parku niedaleko Stadionu. 

Na pewno warto tu zajechać, aby chociażby zobaczyć niesamowity widok ze wzgórza.

Muzeum Archeologiczne, Rodos

Muzeum Archeologiczne mieści się w gotyckim budynku, na Starym Mieście Rodos, z wejściem od ulicy Ippoton (Rycerskiej). Jest to imponująca budowla pochodząca z XV wieku, pierwotnie mieścił się tu szpital joanitów, jednak od 1914 roku budynek zaczął funkcjonować jako muzeum. Główny budynek ma dwa piętra z pięknym arkadami otaczającymi wewnętrzny dziedziniec.

Kamienne schody wiodą do wspaniałej sali głównej, na której kolumnach wygrawerowane są heraldyczne dewizy. W mniejszych komnatach na galerii znajduje się większa część eksponatów, w drodze korytarzami, towarzyszą nam galerie grobowców i płyt nagrobnych.

W śród różnorakich eksponatów zebranych z różnych okresów tej wielkiej niegdyś cywilizacji możemy w salach obserwować: rodyjskie amfory, ceramikę, monety, a także biżuterię mykeńską. W kilkudziesięciu salach na pierwszym piętrze zgromadzono niesamowitą wystawę zabytków. kolekcja ustawiona jest chronologicznie, począwszy od okresu kultury minojskiej, przez czasy doryckie, okres rozkwitu kultury hellenistycznej, aż po wczesne czasy okresu rzymskiego.

Afrodytą z Rodos - mocno zniszczona przez wodę, pochodzącą z IV wieku p.n.e. zmysłowa rzeźba, która zainspirowała Lawrence'a Durrella.

Po obejrzeniu galerii można wyjść na świeże powietrze gdzie można oglądać niesamowite mozaiki podłogowe oraz wiele monumentalnych posągów. Warto przejść dalej, aby zobaczyć niesamowity ogród. Muzeum Archeologiczne jest tak popularne jak Pałac Wielkich Mistrzów, którego też nie można pominąć spacerując po Starym Mieście.

Godziny otwarcia:

- sezon letni: 08:00-19:40

- sezon zimowy: 08:30-14:40

Cena wejścia:

- bilet normalny: 6 €

- bilet ulgowy: 4 €

- dla dzieci i młodzieży wstęp darmowy

Oczywiście jest też kilka dni kiedy można zwiedzać muzeum za darmo, między innymi w Międzynarodowy Dzień Muzeów (18 maja), czy Międzynarodowy Dzień Turystyki (27 września). Jest też kilka dni w roku, w których muzeum jest zamknięte i wiążą się one głównie ze świętami, ale warto wcześniej sprawdzić, żeby nie zastać zamkniętych drzwi.

Niestety w niektórych pomieszczeniach salach nie można robić zdjęć.

Osobiście bardzo polecam, jeśli jednak ktoś nie jest zainteresowany historią i archeologią, może go ta wycieczka znudzić. Dookoła jest pełno ławeczek w cieniu, na których można odpocząć i podziwiać widoki :)

Mury Starego Miasta, Rodos

Będąc na Starym Mieście w Rodos trudno nie zauważyć murów otaczających średniowieczne miasto. Ich późnogotycki wygląd zawdzięcza się panowaniu na wyspie Joannitów. Kiedy przejęli oni władzę na wyspie około roku 1310, umocnili po bizantyjskie fortyfikacje, w tym celu ściągnięto nawet najlepszych budowniczych z Włoch i Francji. Efektem wieloletnich prac są niesamowite, wysokie na 12 metrów mury, z licznymi wieżami. Mury obronne wraz z 11 brami wjazdowymi figurują na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Przy wejściach do miasta witają nas herby Wielkich Mistrzów i postacie świętych, a wewnątrz znajduje się wiele, małych uliczek i architektury z różnych okresów miasta.

Ciekawostka:
Joannici (Suwerenny Rycerski Zakon Szpitalników Świętego Jana) potoczna nazwa odnosząca się do zakonów rycerskich stawiających sobie za cel niesienie pomocy chorym oraz sprawowanie działalności charytatywnej. Najczęściej odnosi się do zakonu wywodzących się z założonego w 1098 w Ziemi Świętej przez Gerarda Tonque'a. Odpowiednikami Joannitów z Jerozolimy byli szpitalnicy, a z Malty to kawalerowie maltańscy.

Sucha fosa, która można spacerować, zwiedzając dolne części muru (wstęp wolny i bezpłatny). Górna część muru jest dostępna dla zwiedzających, tylko w sezonie letnim do godz. 17.00.

Brama Św. Jana lub Koskinou (Αγίου Ιωάννου ή Κοσκινού), jeszcze inną nazwą bramy są Czerwone Drzwi. Nazwa Koskinou,  pochodzi od miejscowości Koskinou, do której dawniej prowadził. Nad portalem widnieje herb Wielkiego Mistrza Ntemilly i wizerunkiem Św. Jana, dlatego brama przejęła po nim imię. Zanim przejdziemy do bramy przechodzimy przez most, za którym były ogromny drzwi, przez które w 1912 roku wkroczyły do miasta włoskie wojska.

Brama Morska (Πύλη Θαλασσινή) jest to najbardziej imponująca brama, ma dwie okrągłe, potężne wieże po obu jej bokach. Zbudowana w 1477 roku przez Wielkiego Mistrza d 'Aubusson, w obawie przed najazdem tureckim. Płaskorzeźba u szczytu bramy przedstawia Matkę Boską, Św. Jana i Św. Piotra. Brama miała bardzo duże znaczenie handlowe. Była jedna z wielu bram, które ucierpiały podczas II wojny światowej.

Brama Św. Pawła Apostoła (πύλη του Αποστόλου Παύλου) po zburzeniu jej podczas II wojny światowej została odbudowana wraz z Bramą Morską w 1951 roku. Położona jest w północnej części miasta i prowadzi do Naillac. Swoją nazwę wyrytą ma na szczycie wieży

Wnętrze jednej z wież

Stare Miasto, Rodos

Najważniejszymi punktami podczas spacerów po Rodyjskiej Starówce są: Pałac Wielkich Mistrzów, Plac Hipokratesa, Meczet Sulejmana, Muzeum Archeologiczne. Warto też zrobić sobie spacer w okół samego miasta jego murami. Można iść oczywiście górą, ale w upalne dni warto wybrać się na spacer suchą fosą w cieniu muru.

Brama Św. Jana jest jedną z jedenastu, którymi można wejść do miasta przez ogradzający go mur.

Gotycka fontanna na Placu Hipokratesa w centralnym punkcie Starego Miasta. 

Budynek Castellanii, czyli sądu handlowego, który został wzniesiony w XVI wieku. Obecnie jest siedzibą Biblioteki Miejskiej, archiwum oraz muzeum sztuki ludowej.

W uliczkach wokół Placu Hipokratesa znajduje się najwięcej sklepów z pamiątkami i restauracji, jest ono centrum Starego Miasta.

Droga z Muzeum Archeologicznego do Pałaców Wielkich Mistrzów.

Meczet Sulejmana został zbudowany w czasach tego sułtana dla upamiętnienia jego zwycięstwa nad joannitami i odebrania im wyspy w 1523 r.  Świątynia jest jedynie otwarta w piątki dla muzułmańskich wiernych.

Chodząc po uliczkach ze sklepikami i restauracjami dookoła można podziwiać piękną architekturę z różnych momentów z bogatej historii miasta. Jest to niesamowite doznanie empiryczne, dlatego będą na wyspie koniecznie trzeba wybrać się do stolicy wyspy. Jeśli ktoś chciałby zwiedzić też wszystkie muzea i meczety musi zarezerwować sobie kilka dni, żeby zobaczyć wszystko. Żeby zwiedzać niestety najlepiej być na wyspie w sezonie, gdyż poza większość muzeów jest zamknięta lub w trakcie remontu/ zmiany wystawy.